” آن‌چه شما را به اینجا رسانده، شما را به آن‌جا نخواهد رساند. “
جمله بالا که عنوان یک کتاب است؛ نام نویسنده” مارشال گلد اسمیت ” به عنوان یک کوچ سازمانی که به شرکت‌های بزرگی مانند گوگل، مایکروسافت، جنرال موتورز، نستله و … کمک کرده، می‌درخشد.
کوچینگ سازمانی یک فرایند است که در آن با کمک یک کوچ یا مربی، عملکرد فردی و گروهی سازمان بهبود و توسعه می‌یابد.
در این مقاله، تلاش خواهیم کرد تا به شما از ابتدا تا انتهای کوچ سازمانی و چگونگی ارتقای یک سازمان توسط کوچ را شرح دهیم.
تعریف کوچینگ سازمانی
کوچینگ سازمانی (Organizational Coaching) به عنوان یکی از انواع کوچینگ یک فرایند حمایتی و هدایتی است که در آن، کوچ یا مربی در جهت افزایش کارایی و اثربخشی فردی و گروهی یک سازمان یا محیط کار، همکاری می‌کند.
مطابق با نگاه ” مارشال گلد اسمیت” کوچینگ سازمانی ابزاری برای ایجاد تحول مثبت در سازمان یا محیط کار است.
تاریخچه کوچینگ سازمانی
شاید اولین بار که مدیریت، مشاوره و روانشناسی در سازمان‌ها با هم گره خورد، نظریه x و y داگلاس مک‌گرگور متولد شد اما نگاه یک مدیر یا سازمان را نمی‌توان به x ( نگاه منفی، کنترل و نظارت) یا y ( نگاه مثبت، اعتماد و خودگردانی ) محدود کرد.
اواخر دهه 1990 بود که دکتر جوزف کمپبل با همکاری گروهی از کوچ‌های حرفه‌ای دست به تاسیس
International Coach Federation (ICF) زد تا ساختار هدفمندی برای کوچینگ تعیین کنند.
با پیشرفت تکنولوژی و نوآوری مفهوم کوچینگ در سازمان‌ها مورد توجه قرار گرفت؛ اوایل دهه 2000 بود که ” مارشال گلد اسمیت” با فعالیت‌هایش، کوچینگ سازمانی را به عنوان یک ابزار قدرتمند برای مدیریت و رهبری یک سازمان، سر زبان‌ها انداخت.
جان ویتمور نیز در این زمینه اثرگذاری زیادی داشت؛ اگر بخواهیم یک منبع مهم و کتاب معرفی کنیم؛ کتاب کوچینگ برای عملکرد: رشد پتانسیل انسانی و هدف؛ اثر جان ویتمور که تا سال 2021 بروزرسانی شده است.
“Coaching for Performance: GROWing Human Potential and Purpose”
نتیجه کوچینگ سازمانی را می‌توانید هر روز مشاهده کنید! گوگل، مایکروسافت، فورد، جنرال موتورز که زیربنای اکثریت موهبت‌هایی هستند که اکنون ما را هوشمند‌تر کرده است.
انواع کوچینگ سازمانی
به نیاز‌های یک سازمان بستگی دارد اما اگر بخواهیم یک فهرست از انواع آن ارائه دهیم، می‌توانیم:
- کوچینگ اجرایی: این نوع بر رهبران و مدیران ارشد یک سازمان تمرکز دارد تا با کمک کوچ یا مربی، نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی و مهارت‌های مدیریت و رهبری خود را بهبود و ارتقا دهند.
مهم‌ترین اهدافی که کوچینگ اجرایی در سازمان‌ها دنبال می‌کند شامل بهبود تصمیم‌گیری، ارتقای مهارت‌های رهبری، کارایی و اثر بخشی مدیران است.
- کوچینگ تیمی: کوچینگ تیمی تلاش می‌کند تا تیم‌های درون سازمان با هم همکاری داشته و هماهنگ باشند تا کارایی و اثربخشی آن‌ها افزایش پیدا کند. مهم‌ترین وظایف یک کوچ تیمی در سازمان؛ بهبود ارتباطات، برنامه‌ریزی برای حل تعارضات تیم و هم‌افزایی اعضای گروه است.
- کوچینگ فردی: افزایش خودآگاهی و توسعه مهارت‌های هر فرد در سازمان با کمک یک کوچ می‌تواند نتایج تاثیرگذاری بر توسعه سازمان داشته باشد؛ کوچینگ فردی تلاش می‌کند در جهت ارتقای سازمان، افراد درون آن نیز در زندگی شخصی و حرفه‌ای خود، توسعه یابند.
- کوچینگ کارآفرینی: کوچینگ کارآفرینی یک ابزار مناسب برای صاحبان کسب‌و‌کار، سازمان و استارت‌آپ‌‌ها خواهد بود تا چالش‌ها و فرصت‌های موجود را شناسایی و اهداف سازمانی و حرفه‌ای را عملیاتی کنند.
- کوچینگ فرهنگی: تعیین ارزش‌ها، ایجاد و توسعه فرهنگ سازمانی و استاندارد‌های لازم یک مسیر مهم برای هر سازمان است که در فرایند کوچینگ فرهنگی، اهداف و مسیر عملیاتی آن، مشخص و اجرا می‌شود.
- کوچینگ تغییر سازمانی: تغییر و تحول در یک سازمان، حیاتی و چالش برانگیز است، کوچینگ تغییر تلاش می‌کند تا مدیران و کارمندان برای تغییرات مهم آماده و مدیریت واکنش‌‌ها صورت بگیر تا کمترین آسیب به سازمان و اعضای آن، برسد.
مزایا
بدون تردید دوره کوچینگ سازمانی می‌تواند یک سازمان را متحول کند؛ از مهم‌ترین مزایای آن:
- توسعه رهبران و مدیران سازمان
- بهبود عملکرد فردی اعضای سازمان
- افزایش رضایت شغلی
- افزایش بهره‌وری
- نتایج قابل اندازه‌گیری، درک نقش‌ها و مسئولیت‌ها
- تقویت ارتباطات درون و برون سازمانی
- ایجاد یک فرهنگ سازمانی
- اثرگذاری نتایج سازمان و تقویت نوآوری
- مدیریت تغییرات و چالش‌ها
- تحقق اهداف سازمانی
اهداف کوچ سازمانی
یک کوچ سازمانی و مربی مدیران، اهداف زیر را دنبال می‌کند:
- توسعه مهارت‌های مدیران، رهبران، کارمندان
- تقویت خودآگاهی اعضای سازمان
- تمرکز بر نتایج ملموس و قابل اندازه‌گیری
- ایجاد مسئولیت‌پذیری و فرهنگ یادگیری مداوم
- افزایش انتقادپذیری مدیران و ایجاد فرهنگ بازخورد
- تنظیم استراتژی‌ها، اهداف و برنامه‌ریزی
- تقویت کار تیمی، حل تعارضات
- افزایش کارایی و رضایت شغلی
ویژگی های یک کوچ موثر برای سازمان
یک سازمان، یک کوچ اثربخش نیاز دارد اما چگونه یک کوچ موثر را تشخیص دهیم؟
مهم‌ترین ویژگی های یک کوچ اثر گذار:
- مهارت شنیدن فعال: عدم قضاوت و درک عمیق سازمان و اعضای آن
- دارای پرسش‌گری قدرتمند: افزایش آگاهی مدیران از خود و سازمان
- دادن بازخورد سازنده: صادقانه، صریح و حمایت‌گر انتقاد کند.
- مسئولیت پذیر: قبول مسئولیت موفقیت یا شکست
- نتیجه‌گرا: توجه به نتایج و هدایت به سوی نتیجه‌های مشخص و قابل‌اندازه‌گیری
- امن و حمایت‌گر: تنها نگذاشتن سازمان، پشتیبانی مداوم، ایجاد اعتماد و اطمینان
- دانش، تخصص، تجربه، یادگیری مداوم
- مجهز به ابزار‌های کوچینگ، خلاق و نوآور
- متعهد به اخلاق و اصول
کوچ سازمانی چگونه عملکرد شرکت یا سازمان را ارتقا می‌دهد؟
- تحلیل، بررسی، شناسایی: اولین مرحله در کوچینگ سازمانی، درآوردن هر چیزی که سازمان نیاز دارد، سازمان را متوقف کرده است، سازمان در آن بهتر عملکرد دارد.
- تعیین اهداف، مسیرهای عملیاتی: اهداف باید صریح، صحیح و قابل اندازه‌گیری باشند؛ در راستای سازمان و ارتقای اعضای آن باشد؛ برنامه‌ی اقدام ایجاد و توسعه پیدا کند.
- اجرا: بدون پیاده‌سازی، همه چیز بیهوده است. برای رسیدن به نتیجه، کوچ سازمانی به مدیران کمک می‌کند که نقشه راه سازمان را عملیاتی و اجرا کنند.
- نظارت، ارزیابی، بازخورد: در هر مرحله از اجرا، کوچ سازمانی ناظر بر انجام صحیح برنامه‌ها است و بازخورد‌ها و انتقاد‌های لازم را به مدیران یا اعضای سازمان می‌دهد.
- بهینه سازی: هنگامی که مسیرهای عملیاتی نیاز به اصلاح دارند یا سازمان از مسیر خارج می‌شود؛ کوچینگ سازمانی به کمک آن می‌آید تا همه چیز طبق برنامه حرکت کند.
- پیگیری مداوم، تثبیت تغییرات: رسیدن به نتایج مثبت مهم است اما پایداری این نتایج، سازمان را در اوج نگه می‌دارد و حتی پس از پایان دوره کوچینگ سازمانی، ادامه پیدا می‌کند.
سازمان چه زمانی به کوچینگ نیاز دارد؟
- تغییرات: هنگامی که رهبران و مدیران می‌خواهند تغییر خاصی در سازمان ایجاد کنند، کوچینگ می‌تواند مسیر رسیدن به تغییرات را تسهیل کند.
- ضعف: مسیر اشتباه، اشتباه است. وقتی یک سازمان یا شرکت با کاهش بهره‌وری، پایین آمدن سود، افزایش تنش میان اعضا مواجه است، کوچینگ با شناسایی نقاط ضعف مدیران و رهبران و اعضا، می‌تواند جلوی یک فروپاشی بزرگ را بگیرد.
- توسعه: وقتی که می‌خواهید در قله‌ها باشید؛ برای رسیدن به جایگاه‌های معتبر، یک سازمان نیازمند ابزاری است که مسیر رسیدن به اوج را شفاف‌تر کند.
- دعوای تیمی: کوچینگ می‌تواند ارتباطات موثر اعضای تیم را بهبود و تعارضات میان آن‌ها را حل کند تا چرخ‌دهنده‌ها باهم و برای یک هدف واحد، تنظیم شوند.
- تغییر فرمان: استراتژی جدید با کوچینگ، آسان‌تر، کم‌هزینه‌تر و با درد کمتری اعمال خواهد شد.
- اهداف خاص: رسیدن به یک نقطه خاص نیازمند ابزاری خاص است. کوچینگ می‌کوشد تا مدیران را برای رسیدن به این نقاط خاص، ماهر کند تا آن‌ها اعضا و سازمان را در این مسیر، رهبری کنند.
- آمادگی برای چالش‌ها و بحران‌ها: جهان بدون اتفاق، وجود ندارد. کوچینگ به سازمان کمک می‌کند تا برنامه‌ای مشخص برای روز‌های حساس داشته باشد و همه اعضای سازمان به آمادگی مطلوب برای بحران‌ها برسند.
چطور یک کوچینگ اجرایی کارامد انتخاب کنیم؟
- تعیین نیاز: پاسخ به این سوال که اصلا چرا به کوچ و کوچینگ نیاز داریم؟ چه اتفاقی افتاده؟ می‌خواهیم چه اتفاقی بیافتد؟
- تحقیق و جست‌وجو: ببینید که دوستان و مشاوران شما چه می‌گویند؟ سازمان‌های موفق رقیب، چه کسی را انتخاب کردند؟ چه کسی دانش و تجربه کافی با رزومه شفاف دارد؟ در مورد کوچینگ بخوانید تا دید شما وسیع‌تر برود.
- صلاحیت: یک کوچ سازمانی حرفه‌ای، اغلب، مدارک معتبر دارد. مدارک مرتبط با ICF و رزومه همکاری یک کوچ با دیگر سازمان‌ها یا افراد، می‌تواند تا حدودی صلاحیت آن‌ها را تایید کند.
- مشاهده: از نزدیک ببینید که نمونه‌کارهای او، به کجا رسیدند. از کسانی که با او همکاری کرده‌است، بپرسید.
- گفت‌وگو: چند جلسه معارفه بگذارید تا ببینید واقعا یک کوچ سازمانی پیدا کردید که از مدیریت و رهبری اطلاع دارد یا به یک کلاهبردار برخوردید که ادای کوچ را در می‌آورد؟
- تست و ارزیابی: اجازه دهید در مدتی محدود با شما همکاری کند، کوچینگ در همان شروع، نتایج مثبتی را نشان می‌دهد.
جمع‌بندی:
در ابن مقاله سعی کردیم که در خلاصه‌ترین واژه‌ها:
- کوچینگ سازمانی را تعریف کنیم.
- به شما بگوییم یک دوره کوچینگ سازمانی چگونه کار می‌کند.
- چند شخصیت معتبر و کتاب به شما معرفی کردیم.
- انواع کوچینگ سازمانی را به شما گفتیم.
- مزیت‌ها و اهداف را در یک فهرست کوتاه برسی کردیم.
- چند کلاه ایمنی سرتان گذاشتیم تا یک کوچ کارآمد برای سازمان‌تان پیدا کنید.
یک سازمان در صورتی می‌تواند، موفق شود که رهبران و مدیران ماهر با اعضای مسئولیت‌پذیر و خلاق داشته باشد. کوچینگ تیمی یک ابزار و تسهیل‌گر در این مسیر است که می‌تواند سازمان شما را متحول کند.
اگر می‌خواهید عمیق‌تر کوچینگ سازمانی را برای شما بررسی کنیم یا جواب سوال‌ها و ابهام‌های شما را ندادیم؛ می‌توانید به ما اعلام کنید.
